Wanderroute Knotepunkte Nunhem: Servaas, Elisabeth und Ursula

De route begint bij de Mariakapel op de hoek van de Molenbergstraat en de Servaasstraat in Nunhem en gaat richting knooppunt 2 en verder via de Servaasweg richting knooppunt 50.

Servaas
Aan het einde van de Servaasweg beland je bij het vroegere restaurant Servaas met daarachter, op het hoogste punt van het Leudal, de Servaaskapel. In vervlogen tijden zou Sint Servatius, bisschop van Tongeren door het tekenen van een kruis in de aarde hier een bron hebben doen ontstaan. Vanuit die bron, de huidige put aan de oostzijde van de kapel, doopte hij. Al in de tweede helft van de 18e eeuw is er sprake van een kapel op deze plaats. Het huidige gebouw stamt uit 1891.

Je vervolgt je pad richting knooppunt 50 en duikt de natuur van het Leudal in. Via een tamelijk stijl trappenpad bereik je de Leubeek. Het bruggetje waarover je de beek oversteekt is (een deel van) een door de Schotse bevrijders in 1944 aangelegde baileybrug. De brug, die in originele staat niet van een leuning was voorzien, is gevormd door een van de sporen waarover (rups)voertuigen smalle stroompjes konden passeren.

Langs de beek lopend, kom je al gauw bij een volgende brug. Aan je linkerhand ligt de Groaveberg, een merkwaardige bult in het beekdal. Over het ontstaan van deze bult gaan diverse verhalen. Een ervan luidt als volgt: een in de omgeving van Nunhem wonende gravin werd aangezien voor een heks. Als zij bijvoorbeeld een zwangere vrouw aanraakte dan had de zwangerschap geen goed verloop. Toen deze heks overleed werd ze ver van de bewoonde wereld begraven. De mensen uit de buurt moesten meehelpen om een flinke berg aarde op te werpen. “De Groaveberg” was geboren.

Elisabeth
De ene keer hoog boven de Zelsterbeek en dan weer op gelijke hoogte met de stroom gaat het richting knooppunt 11. Aan de overkant van de brug nabij dit knooppunt ligt de eeuwenoude boerderij De Zelsterhof. Bemanningen van neergehaalde geallieerde vliegtuigen vonden in de Tweede Wereldoorlog hier een veilige tussenstop op hun weg naar bevrijd gebied. Via een holle weg wordt Sint Elisabethshof bereikt.

Sta even stil bij het Monument van Verdraagzaamheid. Dit monument herinnert aan de jaren 1940 - 1944 en aan de 687 militairen van 11 nationaliteiten die in die jaren in het Leudalgebied omkwamen.

Bekijk zeker ook de Elisabethsmolen. De eerste vermelding van deze molen is uit het jaar 1278. Aan het eind van de Tweede Wereldoorlog veranderde de bezetter de molen in een ruïne. In 2014 werd de ruïne geconsolideerd en werd een modern waterrad geplaatst waaraan een generator is verbonden die elektriciteit opwekt. De molen en het huidige restaurant Elisabethshof behoorden tot het klooster Sint Elisabeth aan de overkant van de Roggelseweg.

Ursula
Je gaat je weer in het groen begeven. Via de boorden van de Tungelroysebeek en door het benutten van de Koebrug beland je bij de Ursula-of Leumolen, een graan- en oliemolen. De molen werd voor het eerst vermeld in 1461. Het huidige molengebouw stamt uit 1773. Er gaan een aantal verhalen over hoe het beeldje van St. Ursula in de molen terecht kwam. In al deze verhalen komt het er op neer dat het beeldje, in vervlogen tijden, met de stroom is meegevoerd en bij de molen uit het water is gehaald. Dit beeld staat ergens in een museum. In de nis in de voorgevel prijkt nu een beeld van de Ursula, gemaakt door beeldhouwer Eugène Eggen.

Via de Litsberg (litsen=glijden), een plek waar menig inwoner van Midden-Limburg bijzonder prettige herinneringen aan heeft, loop je terug naar de plek waar de wandeling begon.