Grenswaterwandeling 10: Het stamineeke bij de dodendraad

Start- en eindpunt:
Jacobusstraat 11
6013 RK
Hunsel

Wandelroute

Lengte: 11,4 km.

Niet alleen een vrij meanderende beek speelt een hoofdrol tijdens deze wandeling op de grens van Nederland en België. Ook een stukje smokland smokkelromantiek én de verschrikkingen van de oorlog komen voorbij.

Met de oorlog worden we al meteen geconfronteerd bij de start in Hunsel. De naam van dit plaatsje betekent ‘huis bij het moeras'. Bij de St. Jacobus de Meerderekerk valt wandelaars de mergelstenen kerktoren op. Het blijkt niet het origineel te zijn, maar een herbouw uit 1951. De oude rond 1300 gebouwde Romaanse toren hebben Duitse militairen op 23 september 1944 opgeblazen. Dit vonden zij nodig om te voorkomen dat de toren door de oprukkende bevrijders zou kunnen worden gebruikt als uitzichttoren.

Gedenksteen

We volgen eerst de rood-witte markering vanaf de parkeerplaats bij de kerk richting het dorp. Bij de hoofdweg (Kallestraat) slaan we linksaf en dan passeren we de eerste keer de Uffelse beek. Verderop links aanhouden (Eikesstraat). Tweede straat rechts (Lindenstraat), rechtdoor via de Jaspersstraat en bij T-splitsing linksaf (Schansstraat). We passeren het op de oever van een poel staande Lancaster-monument. In het oorlogsjaar 1944 stortte op 20 juli een Britse Lancaster ME 858 bommenwerper nabij Hunsel neer. Afgeschoten door een Duitse jager. De zeven bemanningsleden kwamen om het leven. Mooie spreuk op de gedenksteen: For our Today they gave their Tomorrow.

We wandelen verder door overwegend boerenland. We volgen niet rood-wit rechtsaf maar wandelen rechtdoor. Even geen markering. Verderop linksaf (Swillerweg), langs een bedrijfsgebouw en langs Atelier OZO, dan bij de viersprong rechtsaf en na enkele meters weer rechtsaf (Kleinhei). Vanaf nu volgen we de hele verdere route de markering van de groene rechthoekjes. Voor de duidelijkheid noemen we vanaf hier ook af en toe relevante knooppunten.

We steken een beek over (Langven) en wandelen, de markeringen volgend, naar het dorp Haler, waar we bij de bescheiden St. Isidorkerk van knooppunt 73 via de Pinxtenstraat richting 71 moeten. De naam Haler betekent zoveel als ‘woning in het bos'. We verlaten het dorp en keren terug in landelijk gebied. Bij de Sniekstraat slaan we rechtsaf en enkele meters verderop linksaf om over een akkerpad onze weg te vervolgen. Het pad wordt na een poos een veldweg. Die volgen we tot bij een viersprong waar het Belgische plaatsnaambord Molenbeersel staat.

 

 

Dodendraad

Wij slaan linksaf en wandelen een poosje letterlijk op de grens. Wandelen van 91 richting 30. Steken de weg Groot Beersel over en wandelen verder over landwegen. Bij een T-splitsing (30) rechtsaf richting 32. Aan onze linkerhand zien we na een tijdje in een akker een grenspaal. Dat is nummer 147. Verderop op T-splitsing slaan wij linksaf (Vlasbrei). Wandelend bereiken we over deze grensweg vrij snel grenspaal 146 aan de ene kant van de weg en het monument voor de dodendraad aan de andere kant.

Bij de grenspaal lag in vroegere dagen hoeve Kempkes, een geliefd smokkelnest. Compleet met winkel en een stamineeke. Aan de voordeur kwam je er via België binnen en aan de achterkant verliet je de zaak in Nederland. De gouden jaren dat de smokkel van koffie, sigaretten en sterke drank zich enorm loonde, zijn al lang voorbij. Wat rest zijn romantische herinneringen aan de jacht van de commiezen op smokkelaars.

Aan de overkant is de geschiedenis minder romantisch. Het monument is opgericht ter nagedachtenis aan de minsten 500 mensen die de dood vonden aan de 332 kilometer lange dodendraad, die de Duitse bezetter tijdens de Eerste Wereldoorlog aanlegde op de grens van het bezette België en het neutrale Nederland. Achtung, Hochspannung, Lebensgefahr waarschuwt een bord bij de reconstructie van een stukje van deze dodendraad. Geen dodelijke 2000 volt op de draden zoals toen. Bedoeld om vluchtende krijgsgevangen en deserteurs te beletten te vluchten en om het smokkelen van waren moeilijk te maken. Maar er vielen ook ‘toevallige’ slachtoffers, zoals twee van de 21 kinderen van smid en landbouwer Joseph Brouns uit Molenbeersel.

Molen

Op de viersprong (32) slaan wij linksaf en wandelen richting 31, terug naar Nederlands grondgebied. Na een poosje bereiken we het kapelletje van de heilige Antonius – de heilige van de verloren voorwerpen. Het is in 1901 gebouwd ter nagedachtenis aan de in 1893 op 19 jarige leeftijd aan tuberculose overleden Antoon Verstappen (knooppunt 31). De kapel ligt bij de Uffelse watermolen, die uiteraard aan de Uffelse beek ligt. Die molen is rond 1400 gebouwd. We steken de weg over, lopen een stukje naar rechts naar de brug over de Uffelse beek en vlak voor die brug slaan wij linksaf. Van hier wandelen we een heel eind over een mooi graspad, grotendeels pal langs die heerlijk vrij meanderende in totaal 35 kilometer lange Uffelse beek. Die in België overigens Aabeek heet. Veel riet en lisdoorns aan de oevers en ook een berkenbosje. Het ijsvogeltje schijnt hier te vliegen, maar wij krijgen het mooi gekleurde beestje met de lange snavel niet te zien. Via knooppunt 10 terug naar knooppunt 84 bij de kerk met die mergelstenen toren, terug naar Hunsel.


Bron: Chapeau Magazine
Foto: eighty8things

Eigenschappen
Route: 10-20 km.
Route van A naar A

In de buurt

De afstanden genoemd in onderstaande tegels zijn de afstanden vanaf de bovenstaande locatie.

 
3,73km
Cadeauwinkel
 
7,49km
Bedrijf te bezoeken
 
9,07km
Streekproducten